Cá chạch rắn culi còn được gọi là cá cạch rắn khuli, cá chạch rắn khoang sọc, cá chạch gai mắt, cá heo mắt gai. Cá chạch rắn culi cá có tên tiếng anh là Coolie loach, Leopard Loach hoặc Kuhli loach; tên khoa học của cá là Pangio kuhlii.
Cá chạch rắn culi có nguồn gốc ở Đông Nam Á như: Indonesia, Thái Lan, Malaysia, và chúng có nhiều ở các tỉnh Bình Phước, Tây Ninh của Việt Nam. Cá chạch rắn culi có thân hình mảnh mai. Thoạt nhìn, rất dễ nhầm Kuhli Loach với lươn. Cơ thể cá chạch rắn mỏng và chúng có các vây tương đối nhỏ khó nhìn thấy.
Cá chạch rắn culi là loài cá ăn tạp. Trong môi trường sống hoang dã tự nhiên của chúng, cá chạch rắn dành thời gian đào hang dưới đáy sông và sàng lọc những thứ để ăn. Hành vi tương tự cũng xảy ra trong bể cá.
Cá chạch rắn có nhiều màu, từ màu hồng nhạt đến màu vàng đồng. Mặt dưới của cá hơi nhạt. Trên màu cơ bản đó, cá có từ 10 đến 15 sọc sẫm. Cá chạch rắn phù hợp thả trong bể thủy sinh có nền cát mịn hoặc một nền sỏi mịn.
Cá chạch rắn là loài hiền lành và khá nhút nhát, vì thế nên thả vài con cùng lúc cho chúng tự tin hơn. Giống như một số loài cá dọn bể. Cá chạch rắn có xu hướng hoạt động nhiều về đêm.
Cá chạch rắn có bốn cặp ngạnh xung quanh miệng cá giúp nó cảm nhận được thức ăn xung quanh. Thêm vào đó, ngay dưới mỗi mắt là một đôi gai nhọn. Khi cá được thả lỏng, chúng hầu như không thể nhìn thấy được. Tuy nhiên, những chiếc gai đó sẽ bật lên ngay khi Kuhli Loach bị đe dọa. Đó là những chiếc mắt gai, một cơ chế phòng thủ giúp xua đuổi những kẻ săn mồi. Trong trường hợp chúng bị ăn thịt, những chiếc gai đó là tuyến phòng thủ cuối cùng của cá để gây hại cho những kẻ tấn công.
Cá chạch rắn là loài rất dễ bị bệnh và nhiễm ký sinh trùng. Hầu hết các loài cá đều có vảy cứng để có thể bảo vệ chúng khỏi tác động của vi khuẩn và nấm. Nhưng Kuhli Loach lại không may mắn có tấm khiêng bảo vệ như vậy. Trên đầu chúng hoàn toàn không có vảy. Điều này càng dễ khiến bệnh tật xâm nhập vào.
Cá chạch rắn rất nhạy cảm với những thay đổi nhỏ của nước. Khi đưa Kuhli Loach mới vào bể cá của mình, bạn phải rất cẩn thận về chất lượng nước và nhiệt độ. Nhiệt độ cho cá phát triển là từ 22 - 30 độ C. Khi nói đến chất lượng của nước, Kuhli Loaches thích độ chua hơn các loài khác một chút. Độ pH cân bằng giữa 5,5 và 6,5 là tốt nhất. Nước cũng phải có chỉ số độ cứng không quá 5,0 dGH.
Tuy nhỏ bé nhưng cần chú ý rằng cá chạch rắn cũng có thể nhẩy ra khỏi bể hoặc luồn lách vào bộ lọc.
Cá chạch rắn khuli đực và cái khá khó phân biệt với nhau. Chúng sẽ trưởng thành khi đạt khoảng 2 tuổi. Khi chúng sẵn sàng đẻ trứng, con cái có thể phình to ra. Trong một số trường hợp, bạn thậm chí có thể nhìn thấy buồng trứng của chúng qua da. Cá chạch rắn sinh sản bằng hình thức đẻ trứng dính trên những cá thể mềm.
Trong tự nhiên, cá chạch gai mắt đẻ trứng ở vùng nước rất nông với cây cối rậm rạp. Khi cá đẻ, bể nuôi của bạn cũng nên có mực nước thấp hơn và có thực vật sống nổi. Giữ mức ánh sáng thấp và điều chỉnh chất lượng nước. Giảm độ cứng của nước một chút và tăng độ pH lên 6,5.
Khi cá đẻ, cần chú ý vớt cá bố mẹ ra vì chúng sẽ ăn trứng và bất kỳ cá con nào nở ra. Chú ý, trứng thường được đẻ ở mặt dưới của cây và có màu xanh lục. Chỉ mất 24h là cá con sẽ nở và có thể cho cá ăn trùng cỏ trong thời gian đầu đời.